Usaha Murni Tingkatkan Kesedaran Mengenai Kanser Serviks

Oleh Hazlinda Hamzah

Ini adalah bahagian pertama daripada dua siri rencana mengenai kesedaran kanser serviks dalam kalangan wanita. Bahagian ini berkisar kepada khidmat Persatuan Kesedaran dan Saringan Kanser (SEDAR) dan Hospital Tengku Ampuan Rahimah (HTAR) bagi penduduk di Pulau Indah, Selangor.

PULAU INDAH (Klang), 24 Julai (Bernama) -- Bagi Artini Ariffin dan penduduk di sini, usaha yang dijalankan Persatuan Kesedaran dan Saringan Kanser atau 'SEDAR' boleh dikatakan sebagai satu usaha murni untuk mereka.

SEDAR dengan kerjasama Jabatan Ginekologi dan Obstetrik, Hospital Tengku Ampuan Rahimah, Klang telah menjalankan program kesedaran dan saringan bagi kanser serviks terutama bagi penduduk wanita di sini.

(Kanser serviks atau dikenali juga sebagai barah pangkal rahim ialah sejenis kanser yang boleh menyerang wanita. Tanpa pencegahan dan rawatan ia boleh membawa maut).

Program kesedaran ini turut disokong Lembaga Promosi Kesihatan Malaysia, Persatuan Obstetrik dan Ginekologi Malaysia (OGSM) dan Persatuan Perubatan Malaysia (MMA).

Artini, anak kelahiran Pahang yang telah 13 tahun menetap di sini meluahkan rasa gembiranya bila Pulau Indah dipilih HTAR untuk program kesihatan yang mendatangkan kesedaran mengenai kanser terutama kanser serviks.

"Untuk kami di sini sampai ke HTAR, memerlukan sekurang-kurangnya satu jam. Khidmat yang diberikan SEDAR bersama pakar dan jururawat dari HTAR bagaikan satu rahmat bagi kami," jelas Artini kepada penulis di sini.

Pulau Indah, dulunya dikenali sebagai Pulau Lumut, terletak di barat Pelabuhan Klang atau dengan lebih tepat 'West Port'. Ia dihubungkan ke Teluk Gong di tanah besar dengan sebuah jambatan.

Penduduknya seramai lebih 10,000 orang di mana 95 peratus daripada mereka berbangsa Melayu. Terdapat juga 300 orang Asli mendiami pulau ini.

SEGAN DAN TAKUT

Menurut pakar-pakar bidang perubatan, kanser serviks boleh disebabkan 'Human Papillomavirus' atau HPV. Ia adalah satu jangkitan virus secara hubungan seksual iaitu dari kulit ke kulit.

"Pada mulanya, ramai antara kami yang rasa segan untuk berbincang secara terbuka tentang masalah kesihatan kami.

"Tetapi setelah kami faham pencegahan penyakit lebih baik daripada rawatan, kami pun bertekad mahu mendapatkan lebih pengetahuan tentang kanser yang mudah menyerang wanita", kata Artini.

Menurut guru tuisyen itu, ramai penduduk wanita yang malu dan tidak mahu menjalani ujian 'pap smear', tetapi setelah diberi penerangan, ramai yang bersetuju memilih menyertai program kesedaran ini dan hanya 10 peratus saja mengambil sikap enggan mengambil tahu tentang penyakit kanser serviks ini", jelas beliau.

'Pap smear' adalah ujian saringan bagi kanser serviks di mana sel-sel dari pangkal rahim diambil bagi pemeriksaan patologi.

Artini menjelaskan pada peringkat awalnya ramai penduduk wanita di sini enggan menjalani ujian saringan ini tetapi setelah mereka diberikan penjelasan akhirnya mereka bersetuju menjalani pemeriksaan.

PERANAN

Anak kelahiran Kelantan, Dermawani Mamat, turut menyertai program ini dan memberi motivasi kepada penduduk di empat kampung di pulau ini untuk sama-sama menyertai program saringan kanser serviks.

Kata Dermawani, beliau akan menghantar pesanan ringkas (SMS) kepada peserta program bagi mengingatkan mereka terhadap program yang akan bermula di Klinik Kesihatan di kampung masing-masing.

"Sebelum program bermula di Klinik Kesihatan, saya akan menghantar SMS kepada penduduk mengingatkan mereka mengenai program itu.

"Pada peringkat awal, ada yang memberi sambutan positif, ada yang hanya berdiam diri tetapi ramai juga yang menolak. Susah juga hendak mengajak mereka dengan sekali cuba sahaja", jelas Dermawani, seorang eksekutif pentadbiran di sebuah kilang di sini.

Kampung-kampung yang terlibat di bawah program ini ialah Sungai Pinang, Perigi Nanas, Teluk Nipah dan Sungai Kembong.

MAKLUMAT KESIHATAN

"Kami dapat lebih pengetahuan tentang tahap penjagaan kesihatan yang perlu diketahui, terutama untuk mengelakkan kanser serviks daripada petugas HTAR yang berkunjung ke pulau ini untuk berkongsi ilmu kesihatan dengan penduduk", jelas Derma'ani kepada penulis pada sesi penerangan kesihatan di sebuah Klinik Kesihatan di sini.

Program ini turut mendapat sambutan positif daripada golongan lelaki.

Ketua kampung Sungai Pinang, Abdul Haris Bahrun berkata, program itu dapat memberi penerangan tentang tahap kesihatan lelaki.

"Ada juga (lelaki) yang menyuarakan rasa ingin tahu akan kanser yang boleh mengancam kesihatan serta kehidupan dan hubungan sesama keluarga termasuk kanser prostat.

"Saya difahamkan ia satu-satunya program di dunia yang menawarkan ujian 'pap smear' di rumah jika perlu. Saya telah menasihatkan anak buah di kampung untuk menyertainya," jelas Abdul Haris, anak kelahiran Pulau Indah.

RUMAH KE RUMAH

Hampir 200 petugas HTAR terlibat dalam program yang dijalankan selama hampir setahun di pulau ini.

Statistik Kementerian Kesihatan menunjukkan bahawa separuh daripada penduduk wanita Pulau Indah tidak pernah menjalani ujian 'pap smear'.

Program ini turut mengadakan lawatan dari rumah ke rumah bagi meyakinkan mereka yang tidak mahu menerima pemeriksaan daripada petugas hospital.

"Kami pujuk dan mengingatkan mereka bahawa ujian itu perlu untuk kebaikan diri sendiri. Kalau jatuh sakit, bukan sahaja keluarga akan menderita malah melibatkan kos yang tinggi.

"Mereka tidak sepatutnya membebankan keluarga dengan penyakit yang boleh dicegah daripada melarat itu.

"Saya turut mengajak pekerja kilang tempat saya bekerja untuk menerima tawaran khidmat saringan secara percuma itu", jelas Derwani.

Ada juga yang menolak pelawaan itu kerana tidak dibenarkan oleh suami masing-masing.

Dermawani yang mengambil peranan sebagai wakil jururawat, berusaha secara berterusan mempengaruhi penduduk kampung supaya tidak menolak perkhidmatan perubatan yang dibawa ke pintu rumah mereka.

"Ini program yang menawarkan ujian 'pap smear' di rumah secara percuma, selain memudahkan penduduk mendapat akses kepada informasi kesihatan dan rawatan", jelas Dermawani.

Hasrat Kementerian Kesihatan adalah murni bagi mencapai tahap sifar sakit bagi penduduk pulau ini, katanya.

-- BERNAMA