Perlembagaan: Amal kebebasan bersuara secara berhemah

Amal kebebasan bersuara secara berhemah

Hak asasi punca peruntukan Perlembagaan kian rapuh

Kebebasan bersuara sentiasa menjadi tajuk hangat. Ia bukan isu asing. Setiap lapisan masya-rakat bijak berhujah tentang kebebasan bersuara, terutama da-lam hal politik dan agama. Fenomena media sosial juga menyumbang kepada perubahan reka bentuk dan pemahaman tentang kebebasan bersuara.

Sekiranya diteliti dalam apa juga as-pek kebebasan bersuara, seperti kebebasan menulis di ruang maya, berhim-pun, menubuhkan persatuan atau me-nyertai pertubuhan, kebebasan bercakap dalam Parlimen atau mana-mana Dewan Perundangan, semuanya berubah de-ngan begitu pantas.

Dari aspek Perlembagaan Persekutu-an, peruntukan harfiah berkaitan kebebasan tersebut tetap serupa sejak mula ia digubal. Perkara 10 menjamin tiga kebebasan utama iaitu kebebasan bercakap, berkumpul dan berpersatuan.

Kebebasan ini masih tertakluk kepada beberapa perkara yang boleh ditentukan oleh Parlimen berkaitan sekatan kebebasan ini tidak berubah. Tetapi reali-tinya, selepas gelombang hak asasi me-landa, pemakaian peruntukan Perlembagaan dan syarat dalam Perlembagaan ini menjadi begitu rapuh sekali.

Ubah undang-undang

Berkaitan penyebaran prinsip hak asasi yang mementingkan kebebasan ini, wa-laupun tidak ada perubahan mengenai peruntukan Perlembagaan, Parlimen ba-nyak mengubah undang-undang yang da-hulunya meletakkan syarat ketat kepada kebebasan bersuara, seperti perubahan peruntukan dalam Akta Polis serta Akta Mesin Cetak dan juga pengenalan un-dang-undang baharu bagi menggantikannya. Semua ini menjelaskan dimensi baharu kebebasan bersuara. Kelihatannya sekarang, kebebasan bersuara dalam pelbagai aspek semakin terbuka.

Namun begitu keterbukaan dalam hal kebebasan bersuara ini tidak juga mengubah peruntukan berkaitan kebebasan bersuara ahli Parlimen atau Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN).

Dalam hal berkaitan kebebasan bersuara Ahli Parlimen atau ADUN, kita melihat peruntukan dalam Perkara 63 dan 72 Perlembagaan Persekutuan.

Kedua peruntukan ini lebih kurang serupa, iaitu ahli Dewan tidak boleh dikenakan apa-apa tindakan mahkamah atas apa juga pernyataan atau undian yang dibuat bagi tujuan prosiding majlis perundangan tersebut kecuali jika dia dituduh bagi kesalahan di bawah undang-undang melarang dipersoalkan apa-apa perkara, hak, taraf, kedudukan, keistimewaan, kedaulatan atau preroga-tif yang ditetapkan atau dilindungi oleh peruntukan Bahagian III (berkaitan ke-warganegaraan), Perkara 152 (bahasa Melayu sebagai bahasa Kebangsaan, 153 (Ke-istimewaan Melayu) atau 181 (berkenaan kedaulatan raja-raja Melayu) melainkan yang berhubungan pelaksanaannya.

Ahli majlis tiada imuniti

Ahli majlis perundangan juga tidak mempunyai imuniti walaupun bagi tu-juan perbahasan atau presiding Dewan dikira sebagai kesalahan dalam Akta Ha-sutan. Peruntukan Perlembagaan ini (63(4)) ditambah dalam Perlembagaan selepas peristiwa 13 Mei 1969. Tujuan penambahan amat jelas, iaitu bagi mengawal kebebasan bersuara dalam Par-limen, supaya perbahasan tidak diresapi api perkauman. Pindaan ini pernah dicabar kerana dikatakan bercanggah struktur asas Perlembagaan dan tidak boleh dipinda. Bagaimanapun, mahkamah tidak menerima hujah struktur asas itu.

Selain itu, walaupun ahli Dewan di-benarkan bersuara tentang apa juga berkenaan raja, mereka tidak boleh me-nganjurkan penghapusan institusi Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Utama Negara atau menganjurkan penghapusan kedudukan Raja sebagai Raja berperlembagaan di negeri.

Ini jelas dalam Fasal 63(5) Perlembagaan. Pindaan Perlembagaan untuk memasukkan peruntukan ini dibuat pada tahun 1993 selaras dengan pindaan berkaitan imuniti raja.

Walaupun Perlembagaan membuat sebegini, belum wujud peruntukan khu-sus dalam undang-undang jenayah, te-rutama Kanun Keseksaan mengenai perkara ini. Berbanding kedudukan demo-krasi berparlimen, telah diwujudkan peruntukan khusus mengenainya dalam Kanun Keseksaan dengan pindaan 2012.

Perlembagaan hanya meletakkan dua sekatan ke atas kebebasan bersuara bagi prosiding Majlis Perundangan, tetapi Perlembagaan tidak melarang percakapan kasar, keras atau bercanggah dengan budaya atau seumpamanya. Hanya Dewan diberikan kuasa mengawal selia ahlinya supaya kebebasan bersuara dalam Dewan Perundangan tidak mengundang pertelingkahan dan mencemar keharmonian.

Kebebasan bersuara dan sekatani dalam Perlembagaan masih serupa, ttetapi perundangan sekitarnya banyak tberu-bah mengikut peredaran dan tunttutan masyarakat. Namun, kita hendaklalti me-ngambil perhatian bahawa kebebasan bersuara hendaklah dilaksana untuk ke-baikan, bukan untuk keburukan.

Penulis ialah Profesor Madya di Kuliyyah Undang-undang Ahmad Ibrahim, Universiti Islam Antarabangsa Malaysia.

Perlembagaan prasyarat tingkat semangat patriotik

2014/05/21 - 02:42:48 AM Shamrahayu A Aziz

Pemahaman inti pati akta penting elak tafsiran bercanggah

Perlembagaan diketahui umum sebagai undang-undang tertinggi. Sebagai undang-undang tertinggi negara, sehingga kini rakyat Malaysia mengetahui dan mempunyai kesedaran bahawa Perlembagaan hendaklah dijadikan rujukan utama dalam menentukan keesahan apa juga tindakan.

Umum juga mengetahui bahawa Perlembagaan juga adalah penentu kepada keesahan polisi dan undang-undang. Sekiranya sesuatu tindakan, polisi dan undang-undang itu tidak selari dengan Perlembagaan, maka ia adalah tidak sah. Walaupun khalayak mengetahui kepentingan dan kedudukan Perlembagaan yang begitu tinggi, namun pengalaman saya menunjukkan bahawa tidak ramai ahli masyarakat yang pernah memegang dokumen Perlembagaan.

Jika ada sekali pun, hanya sedikit sahaja yang membaca Perlembagaan. Pengalaman saya menyampaikan syarahan mengenai Perlembagaan dan undang-undang berkaitannya juga menunjukkan jarak antara dokumen Perlembagaan dan masyarakat kita agak jauh.Pada pengamatan saya juga, ramai khalayak yang bercakap dan berhujah menggunakan Perlembagaan, tetapi tidak begitu ramai yang membacanya sendiri atau menilai peruntukan Perlembagaan dengan semangat Perlembagaan dan dengan sejarah Perlembagaan itu.

Wajib fahami pengisian 

Natijah daripada pengamatan saya itu bagi mengelakkan pengucapan dan tafsiran bercanggah dengan peruntukan dan semangat Perlembagaan, maka adalah menjadi satu kewajipan bagi kita untuk mengetahui inti pati pengisian Perlembagaan, sejarah dan juga semangat peruntukan Perlembagaan dengan sewajarnya. Ini amat penting terutamanya bagi ahli politik, pegawai tinggi pentadbiran kerajaan, pasukan keselamatan, serta mereka aktif dalam pertubuhan bukan kerajaan untuk membaca, mengenali, mempelajari dan memahami Perlembagaan dengan mendalam.

Begitu juga dengan peguam, terutamanya mereka yang tidak pernah membuat kursus Perlembagaan Malaysia secara formal, termasuk graduan perundangan di luar negara. Bagi graduan perundangan luar negara, walaupun mereka lulus kursus undang-undang Perlembagaan secara umum, atas sifat dan keunikan Perlembagaan bagi setiap negara, termasuk Perlembagaan Malaysia, penting untuk mereka memahami secara mendalam Perlembagaan Malaysia sendiri sebelum beramal sebagai peguam.Ini penting kerana profesion peguam berkait rapat dengan Perlembagaan, terutama mereka yang terbabit secara langsung memberikan kenyataan tertentu berkaitan Perlembagaan. Walaupun mereka memahami prinsip umum perlembagaan secara sejagat, atas dasar setiap Perlembagaan itu mempunyai sejarah, falsafah dan semangat yang berbeza, maka penelitian khusus kepada setiap peruntukan Perlembagaan Malaysia itu adalah satu kemestian.

Isu kompleks Perlembagaan

Dalam perkembangan mutakhir, kita lihat pelbagai isu kompleks berkaitan Perlembagaan, terutama perkara yang membabitkan peruntukan warisan dalam Perlembagaan, seperti keistimewaan Melayu, kedudukan Islam dan raja, malah sistem demokrasi. Bukan mudah memahami pengisian Perkara 153. Rata-rata orang menyatakan bahawa 153 hanya berkisar mengenai keistimewaan Melayu. Jarang sekali disebut mengenai hak munasabah kaum lain dalam Perkara 153 itu. Setiap peruntukan Perlembagaan itu mempunyai nadinya dalam sejarah dan negara ini dan di sebalik peruntukan harfiah Perlembagaan itu terdapat prinsip tidak bertulis. Ini apa yang sering saya sebut sebagai peraturan tidak bertulis dalam Perlembagaan bertulis (unwritten rules in written constitution).

Walaupun ayat dalam Perlembagaan sukar difahami khalayak, tetapi kita hendaklah menerima hakikat bahawa Perlembagaan bukan dokumen eksklusif. Perlembagaan adalah milik setiap individu warganegara. Sudah seharusnya ia perlu difahami dan dihayati oleh setiap warga negara dengan mata hati mereka. Bagi peguam yang beramal, saya mencadangkan supaya Perlembagaan Malaysia dijadikan kursus khas dalam program Certificate in Legal Practice iaitu kursus wajib yang mengandungi lima mata pelajaran untuk memberikan kelayakan kepada graduan luar negara untuk beramal sebagai peguam di negara ini.

Bagi ahli politik dan pentadbir pada peringkat tertinggi pendekatan tertentu sewajarnya diambil bagi membolehkan mereka memahami dan menghayati Perlembagaan. Bagi semua warga negara, menghayati Perlembagaan adalah prasyarat meningkatkan semangat patriotisme. Mengenali Perlembagaan juga adalah perkara utama dalam kita mengendalikan permasalahan berkaitan falsafah dan hala tuju negara.

Penulis ialah Profesor Madya di Kuliyyah Undang-Undang Ahmad Ibrahim, Universiti Islam Antarabangsa Malaysia

Perlembagaan lindungi hak undang-undang Islam

2014/04/23 - 07:58:11 AM Shamrahayu A Aziz

Pelaksanaan undang-undang Islam, terutama undang-undang yang membabitkan keseluruhan lapisan masyarakat, Islam atau pun tidak, sentiasa menjadi perhatian masyarakat Malaysia.

Ia menjadi bahan perbahasan baik dalam masyarakat Islam sendiri atau dalam kalangan bukan masyarakat Islam. Bahkan di peringkat dunia, isu pelaksanaan undang-undang Islam dalam ruang lingkup yang luas meliputi ruang awam juga menjadi tajuk penting di negara Islam seperti Pakistan dan negara yang mempunyai sejarah Islam yang kuat seperti Nigeria.

Negara ini telah mengambil langkah untuk menjelaskan dan melaksana undang-undang Islam itu. Terbaharu, kita maklum mengenai kesediaan negara Brunei Darussalam untuk melaksanakan undang-undang hudud.

Bagi negara kita, perkara berkaitan pelaksanaan undang-undang syariah secara sepenuhnya sudah lama diperkata dan banyak juga perbincangan ilmiah mengenai perkara ini dilangsungkan.

Perlembagaan Persekutuan, seperti yang kita maklum, adalah undang-undang tertinggi negara. Perkara 4 Perlembagaan Persekutuan menyatakan antara lain.

“Perlembagaan ini ialah undang-undang utama Persekutuan dan apa-apa undang-undang yang diluluskan selepas Hari Merdeka yang tidak selaras dengan Perlembagaan ini adalah tidak sah setakat ketidakselarasan itu.”

Prinsip ketinggian Perlembagaan

Oleh itu, perkara pertama yang biasanya dihujah sebagai kekangan pelaksanaan hukum atau undang-undang Islam ini ialah sifat atau prinsip ketinggian Perlembagaan.

Apabila kita menerima pakai prinsip ketinggian Perlembagaan, kesannya ialah apa juga undang-undang yang mahu diperkenal dan dilaksana hendaklah selaras dengan peruntukan Perlembagaan itu.

Dalam konteks undang-undang Islam, ter-utama undang-undang jenayah Islam, sekiranya ia dikatakan bercanggah dengan Perlembagaan maka undang-undang berkenaan menjadi tidak sah dan tidak boleh dilaksana kerana bercanggah dengan Perlembagaan.

Namun, sekiranya kita berjaya berhujah bahawa ia selaras dengan Perlembagaan, maka undang-undang yang bersumberkan hukum Islam itu boleh diperkenal dan dilaksana dalam sistem dan institusi yang kita sedang kita amalkan kini.

Walaupun kita menerima prinsip ketinggian Perlembagaan, Perlembagaan tidak secara harfiah meletak halangan kepada penerimaan dan pemakaian prinsip agama. Selain itu, walaupun Perlembagaan tidak meletakkan secara khusus sumber undang-undang Islam, paling utama, Perlembagaan juga tidak mempunyai peruntukan khusus yang menolak sumber perundangan Islam itu.

Perlembagaan juga tidak mempunyai per-untukan khusus yang menolak pemakaian prinsip Islam atau menghalang penggunaan prinsip undang-undang Islam yang diterima secara sejagat, seperti prinsip keadilan atau kesaksamaan.

Tidak guna perkataan ‘sekular’

Malah, saya percaya, Perlembagaan amat mendokong prinsip keadilan dan kesaksamaan itu. Amat jelas, Perlembagaan tidak menggunakan perkataan ‘sekular’ dalam mana-mana peruntukannya.

Dengan tiadanya peruntukan yang secara harfiah menolak secara total sumber undang-undang Islam, maka kita tidak boleh secara implikasi menyatakan bahawa Perlembagaan menolak atau menghalang penggunaan prinsip Islam yang boleh dimanfaatkan dan tidak secara langsung bercanggah dengan peruntukan atau semangat Perlembagaan.

Dengan tidak adanya peruntukan Perlembagaan mengenai sifat sekular negara, maka sifat ketinggian Perlembagaan itu tidak semestinya menyebabkan penafian terhadap kedudukan agama dan seterusnya menyatakan bahawa sifat ketinggian Perlembagaan itu menjadi kekangan atau halangan dalam pelaksanaan undang-undang Islam.

Ada yang menghujah bahawa negara ini adalah negara sekular. Kesan daripada hujah ini, maka undang-undang yang mempunyai sifat atau elemen agama tidak boleh dilaksana. Beberapa pihak memetik keputusan kes Che Omar Che Soh sebagai hujah bahawa negara ini adalah negara sekular.

Ada juga yang memetik kenyataan Tunku Abdul Rahman dan Hakim Abdul Hamid (Ahli Suruhanjaya Reid). Sebenarnya saya ragu-ragu dengan ketepatan semua hujah yang menyatakan sifat sekular negara. Sebahagian keraguan ini telah saya huraikan dalam tulisan saya di ruangan ini sebelum ini. Sebagai rumusan, saya menyatakan negara ini bukan sebuah negara sekular.

Selain itu, sifat sekular negara juga boleh dinafikan dengan adanya perkara 3 dan beberapa peruntukan lain dalam Perlembagaan yang meletakkan agama Islam di tempat sangat selesa seperti lafaz sumpah jawatan Yang di-Pertuan Agong seperti yang disebut dalam Jadual Keempat Perlembagaan Persekutuan.

Oleh itu, pada pengamatan saya, kedudukan kerangka perundangan negara, ter-utama Perlembagaan, tidak menjadi halangan untuk pelaksanaan undang-undang jenayah Islam walaupun beberapa perkara teknikal perlu diberi perhatian.

Penulis ialah Pensyarah Kulliyah Undang-Undang Ahmad Ibrahim UIAM

Kegiatan penyelewengan diesel bersubsidi

Dijalankan secara bersindiket, terancang

KUALA LUMPUR 19 Mei - Kegiatan penyelewengan diesel bersubsidi dikesan didalangi secara bersindiket dan terancang oleh pihak tidak bertanggungjawab.Ada yang sanggup membina tangki tambahan pada kenderaan dan ada juga bersubahat menipu pesanan penghantaran (DO) sema-ta-mata untuk menyeleweng bahan bakar berkenaan.

Tindakan itu bertujuan mengaburi pihak berkuasa sekali gus memudahkan urusan kegiatan haram tersebut dijalankan.Menurut sumber, pembinaan tangki tambahan pada kenderaan adalah bagi membolehkan aktiviti menyeludup dan membeli diesel melebihi kuantiti ditetapkan.Katanya, modus operandi (MO) mereka adalah dengan mengisi penuh tangki kenderaan melalui pembelian diesel di beberapa stesen minyak di kawasan berdekatan.

"Mereka ini akan membeli 50 liter diesel di sebuah stesen sebelum ke stesen minyak lain untuk mengisi 50 liter lagi sehingga tangki tambahan tersebut penuh."Diesel itu dijual kepada pihak ketiga atau sindiket bagi menda-patkan keuntungan lumayan apabila dibeli dengan harga bersubsi-di," katanya kepada Utusan Malaysia baru-baru ini.Sumber itu berkata, MO penyelewengan diesel bersubsidi sentiasa berubah dari semasa ke semasa.Katanya, kegiatan tersebut dilakukan daripada skala kecil meli-batkan kenderaan biasa sehingga kepada skala besar oleh stesen minyak.Berikut adalah antara MO yang dikesan oleh pihak berkuasa meli-batkan kes penyelewengan dan penyeludupan diesel bersubsidi:

MODUS OPERANDI 1

• Menggunakan kenderaan bernombor pendaftaran tempatan untuk mengisi penuh tangki dengan minyak petrol atau diesel.

• Kenderaan itu kemudian dipandu melepasi sempadan negara dan minyak di dalam tangki dituang ke dalam bekas untuk dijual.

• Apabila tangki kenderaan itu hampir kosong, mereka memasuki semula negara ini untuk mengisi minyak.

• Kegiatan itu dilakukan berulang kali tetapi sukar mengambil tindakan kerana mereka mengisi minyak ke dalam tangki kereta sendiri.

MODUS OPERANDI 2

• Kenderaan diubah suai dengan membina tangki tambahan di ru-ang tersorok seperti di bawah tempat duduk.

• Tangki tambahan itu mampu mengisi antara 200 hingga 300 liter diesel pada satu-satu masa dan bahan kawalan itu dibawa ke negara jiran untuk dijual.

• Dalam kes seumpama ini, Kastam boleh bertindak sebagai kes penyeludupan kerana undang-undang melarang diesel dibawa melepasi sempadan negara.

MODUS OPERANDI 3

• Penyelewengan diesel bersubsidi lebih besar ialah dengan menggunakan lori yang mampu mengisi kira-kira 250 liter diesel pada satu-satu masa.

• Diesel yang diisi ke dalam lori bukan untuk kegunaan sendiri tetapi dihantar ke satu tempat pengumpulan terletak di tempat tersorok seperti di dalam hutan.

• Aktiviti ini didalangi sindiket yang membeli diesel bersubsidi daripada mereka yang mendapatkannya pada harga run-cit dan dibawa ke tempat pengumpulan berkenaan.

• Mereka lazimnya membeli diesel berkenaan pada sekitar harga RM2.60 seliter.

• Sindiket ini menyediakan beberapa tangki di tempat pengumpulan itu yang berkapasiti antara 16,000 hingga 20,000 liter setiap satu.

• Dari pusat pengumpulan, diesel itu dihantar kepada pihak memerlukan peng-gunaan bahan api itu seperti kilang, kapal dan ada diseludup ke luar negara seperti Thailand serta Indonesia.

MODUS OPERANDI 4

• Penyelewengan yang besar juga berlaku di stesen minyak.

• Umpamanya apabila sesebuah stesen minyak itu kehabisan bekalan, pemilik akan membuat tempahan dari depoh untuk satu muatan diesel.

• Depoh tersebut kemudian membuat penghantaran tetapi mereka meminta muatan diesel berkenaan dihantar ke pusat pengumpulan (sindiket).

• Mereka menandatangani DO seolah-olah menerima bekalan itu tetapi sebenarnya ada subahat antara stesen minyak dan sindiket.